Kto odpowiada za nieodśnieżone chodniki?

Właściciel nieruchomości bezpośrednio graniczącej z chodnikiem jako podmiot obowiązany do jego uprzątnięcia

Zgodnie z ustawą o drogach publicznych chodnik stanowi część drogi, definicja zawarta w art. 4 pkt. 2 niniejszej ustawy jasno określa, że droga jest to budowla składająca się z części i urządzeń drogi, budowli ziemnych, lub drogowych obiektów inżynierskich stanowiącą całość techniczno-użytkową, usytuowaną w pasie drogowym i przeznaczoną do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, ruchu osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt.

Kolejno wskazać należy, iż ustawodawca obowiązkiem utrzymania porządku na chodnikach obciążył właścicieli nieruchomości znajdujących się bezpośrednio przy drodze publicznej. Stanowi o tym ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zgodnie z którą właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez m. in. uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z dróg dla pieszych położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taką drogę uznaje się wydzieloną część drogi publicznej przeznaczoną do ruchu pieszych położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości. Tak więc właściciele nieruchomości, których posesje bezpośrednio graniczą z chodnikami mają ustawowy obowiązek dbania o ich porządek. Warto jednak zaznaczyć, że aby przepisy te miały zastosowanie chodnik musi być położony bezpośrednio przy granicy nieruchomości. Jeżeli między granicą nieruchomości a chodnikiem jest usytuowany rów melioracyjny, trawnik, pas zieleni czy jakakolwiek inna "przeszkoda"- przepisów tych nie stosuje się. Tożsama sytuacja powstanie jeżeli na chodniku dopuszczony jest płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych- wówczas to nie do właściciela a do zarządcy drogi należy odśnieżanie chodników.

Wobec powyższego pamiętać należy, szczególnie zimą, że to na właścicielach, zarządcach bądź administratorach nieruchomości bezpośrednio przyległych należy uprzątnięcie chodników z błota, śniegu oraz lodu. Warto jednak mieć na uwadze, że niedopuszczalnym jest umieszczenie w regulaminie czystości i porządku wprowadzanym przez gminy zapisu przewidującego, że w przypadku oblodzenia należy część nieruchomości służącą do użytku publicznego posypać piaskiem lub innym środkiem zapobiegającym śliskości w celu jej zlikwidowania. Tego rodzaju zapis prowadzi bowiem do nałożenia, bez podstawy prawnej, obowiązku usuwania śliskości - czego ustawa nie przewiduje (rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z 29.03.2013 r., PN.4131.218.2013, Warmi 2013, nr 1527).

Jakie są więc kary za naruszenie powyższych przepisów?

Jak się okazuje kary za naruszenie przepisów dotyczących uprzątnięcia chodników nie są niskie.  Kodeks wykroczeń stanowi, iż kto, mając obowiązek utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości, nie wykonuje swoich obowiązków lub nie stosuje się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu sanitarnego i zwalczania chorób zakaźnych, podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.

Ponadto podmioty obowiązane powinni mieć pod uwagą także zapisy prawa budowlanego, zgodnie z którym właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska. Kto nie wykona ciążącego na nim obowiązku wynikającym z niniejszej ustawy podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Odpowiedzialność odszkodowawcza właściciela nieruchomości

W przedmiocie odpowiedzialności za nieodśnieżone chodniki, a co za tym idzie możliwie powstałych przez to szkód nie należy zapominać o odpowiedzialności wynikającej z art. 415 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Wobec powyższego jeżeli obowiązek uprzątnięcia leży po stronie właściciela bądź zarządcy nieruchomości- to na nim ciąży obowiązek odszkodowawczy. Jednakże osoba, która wysunęła takie roszczenie musi udowodnić, że winę za zdarzenie ponosi właściciel, oraz że istnieje związek przyczynowo skutkowy pomiędzy szkodą, a działaniem i zaniechaniem osoby trzeciej.

Z uwagi na doświadczenie naszego częstochowskiego zespołu Kancelarii, kompleksowo poprowadzimy Państwa sprawę. W przypadku wystąpienia szkody warto bowiem skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej, którą oferują adwokaci i radcowie prawni z naszej Kancelarii.